KAMUS BAHASA JAWA

KAMUS BAHASA JAWA

Oleh : Rifzika Aulia R.

A

·         Abot : berat

·         Adhem : dingin

·         Adhep : hadap

·         Ajar : didik

·         Alang : halang

·         Alas gedhe : belantara

·         Ama : hama

·         Amor : campur

·         Ampas : cerih

·         Amung : belaka

·         Ancas : haluan

·         Aneh : asing

·         Angen-angen : angan-angan

·         Anggep : anggap

·         Anggo : pakai

·         Angrem : eram

·         Anukarta : menurut

·         Anut : ikut

·         Anyak : memulai

·         Anyang : menawar

·         Anyar : baru

·         Aos : isi

·         Apal : fasih

·         Apura : maaf

·         Aran : nama

·         Arang : jarang

·         Arep : mau

·         Arum : wangi

·         Asring : sering

·         Asta : tangan

·         Awak : badan

·         Aweh : memberi

·         Awu : abu

·         Awur : acak

B

·         Babad : babad

·         Bajing : tupai

·         Bakal : bahan

·         Bantala : bumi

·         Banyak : angsa

·         Banyol : dagel

·         Banyu : air

·         Basa : bahasa

·         Batre : baterai

·         Bebaya : bahaya

·         Bebuden : akal

·         Bekti : bakti

·         Bener : hakiki

·         Besan : bisan

·         Bintul : bintil

·         Blacu : kain

·         Blangko : formulir

·         Blebet : balut

·         Bluluk : bungsil

·         Blumbang : kolam

·         Bopo : abah

·         Brambang : bawang merah

·         Brintik : ikal

C

·         Cacad : caci

·         Cacah : cincang

·         Calo : makelar

·         Capil : topi

·         Caturan : pembicaraan

·         Cawis : sedia

·         Cebong : berudu

·         Cedhak : pendek

·         Cegat : adang

·         Cekap : cukup

·         Ceker : cakar

·         Cekethem : cengkeram

·         Cepet : ekspres

·         Cethek : dangkal

·         Cethek : dangkal

·         Cikar : grobak

·         Cilaka : celaka

·         Clathu : bicara

·         Coro : cecunguk

·         Crème : cermai

·         Cromplong : bolong

·         Cucul : melepaskan

·         Cukil : congkel

·         Cundhuk : tusuk konde

·         Cuwer : cair

D

·         Dados : jadi

·         Dahar : makan

·         Dereng : belum

·         Dhadhung : tali dadung

·         Dhangsa : dansa

·         Dhekan : dekan

·         Dhekem : dekam

·         Dhoyong : miring

·         Dina : hari

·         Disurung : didorong

·         Dolan : main

·         Dom : jarum

·         Dondom : jahit

·         Donya : dunia

·         Driji : jari

·         Dumugi : mencapai

E

·         Ece : ejek

·         Eceran : eceran

·         Eco : enak

·         Edipeni : elok

·         Eling : ingat

·         Embok : ibu

·         Embuh : entah

·         Esa : tunggal

F

·         Filem : film

G

·         Gabuk : hampa

·         Gagrak : corak

·         Gandok : ruang tamu

·         Ganjaran : hadiah

·         Gaprek : rapuh

·         Garwa : istri

·         Gawat : darurat

·         Gegayuhan : cita-cita

·         Geguritan : puisi

·         Gelut : berantam

·         Gembeng : cengeng

·         Gemebyar : cemerlang

·         Gemi : ekonomis

·         Gemrenggeng : berisik

·         Gentur : kuat dan tahan lama

·         Gerba : perut

·         Gerek : tinggal

·         Germa : comblang

·         Getak : bentak

·         Gething : benci

·         Getih : darah

·         Gewar : minggir/menyimpang

·         Gina : kegunaan

·         Ginem : ucapan

·         Giras : galak (liar)

·         Glagat : firasat

·         Glati : belati

·         Gleger : dentum

·         Goblok : bodoh

·         Godheg : cambang

·         Godhong : daun

·         Goroh : dusta

·         Grumbul : belukar

·         Grusa-grusu : ceroboh

·         Gumujeng : tertawa

·         Gundhala : anting-anting

·         Gungan : manja

·         Gupa : merawat

·         Gurda : pohon beringin

·         Gurem : kutu ayam

·         Gusah : halau

·         Guwaya : sinar wajah

·         Guyon : canda

H

·         Hawa : cuaca

I

·         Ical : amblas

·         Idek : injak

·         Iki : ini

·         Iku : itu

·         Ima : awan

·         Imah-imah : kawin

·         Imba : alis

·         Imbar : dibiarkan

·         Impang : menang

·         Impen : dihimpun

·         Impleng : pipa air

·         Impu : sapu ijuk

·         Incih : diincar

·         Indha : menghindar

·         Indriya : keinginan

·         Ineb : menutup

·         Ingga : sehingga

·         Inggah : naik

·         Inggih : ia

·         Inggil : tinggi

·         Injen : intip

·         Iwak : ikan

J

·         Jagad : dunia

·         Janggel : bagal jagung

·         Jangkar : angker

·         Jariji : jari

·         Jariyah : persemaian

·         Jaro : tiang pagar

·         Jatos : jati

·         Jauk : meminta

·         Jawah : hujan

·         Jawata : dewa

·         Jejeg : tegak

·         Jene : emas

·         Jiligur : ampas minuman kopi

·         Jilimet : detail

·         Jiput : diambil

·         Jitah : nanah

·         Jithok : tengkuk

·         Jiwel : dicubit

·         Jlarat : gagah dan tampah

·         Jlonet : tampan

·         Jogan : lantai rumah

·         Jumeneng : berdiri

K

·         Kabesmi : kebakaran

·         Kabut : halimun

·         Kacang kapri : ercis

·         Kajaba : kecuali

·         Kajat : hajat

·         Kaliyan : dan

·         Kalungguhan : fungsi

·         Kambangan : bebek

·         Kantun : tertinggal

·         Kaplak : sudah tua (renta)

·         Kaprawiran : keberanian

·         Kaprigelan : kepandain

·         Kapti : kehendak

·         Karag : nasi yang sudah dijemur

·         Karanten : sebab

·         Karkat : semangat

·         Karoban : kebanjiran

·         Karosan : kekuatan

·         Karsa : asa

·         Kartika : bintang

·         Kasagahan : kesanggupan

·         Kasarjon: senang

·         Kasartan : bersamaan

·         Kasaya : gurih

·         Kascaryan : terkejut

·         Kasdu : bersedia

·         Kasedya : disengaja

·         Kasentosan : kekuatan

·         Kasoran : kalah

·         Kasrakat : miskin

·         Kasrepen : kedinginan

·         Kasunyatan : fakta

·         Kasunyatan : kenyataan

·         Kasusra : terkenal

·         Kathah : banyak

·         Katir : cadik

·         Katon-katonen : terbayang

·         Katulistiwa : ekuator

·         Kauban : terlindungi

·         Kawagang : sanggup

·         Kawedal : terlahir

·         Kaweng : sapu tangan

·         Kawitan : awal

·         Kawiyogan : sedih

·         Kaworan : tercampur

·         Kawratan : keberatan

·         Kawula : abdi

·         Kawuntat : masa lalu

·         Kejawahan : kehujanan

·         Kelaban : tergenang air

·         Kelintang : terlalu

·         Kemara : kumandang

·         Kemaru : dimadu

·         Kemladeyan : benalu

·         Kenca : air gula

·         Kenceng : ketat

·         Kencot : lapar

·         Kendheng : tali busur

·         Kenger : nyeri leher

·         Kengetan : teringat

·         Kenging : kena

·         Kengulu : bantal

·         Kentar : terhanyut

·         Kenya : gadis

·         Kesekengan : kemalaratan

·         Kesesa : terburu-buru

·         Kethekan : dagu

·         Kilat : halilintar

·         Kitiran : baling-baling

·         Klawu : abu-abu

·         Krenggosan : terengah

·         Krodhong : cadar

·         Kuciwa : frustasi

·         Kumpul : gabung

·         Kuno : jadul

·         Kuwali : belanga

L

·         Lancingan : celana

·         Langgeng : abadi

·         Lantar : menyebabkan

·         Lanteh : tertatih

·         Larab : selimut

·         Larad : berkurang

·         Laras : indah

·         Lare : bocah

·         Larung : keranda

·         Lastri : malam

·         Latar : halaman

·         Lathi : bibir

·         Latu : api

·         Lawat : berkunjung

·         Lawayan : tubuh

·         Lawon : kain

·         Laya : rusak

·         Layu : alum

·         Lek-lekan : begadang

·         Lemantun : lemari

·         Lemek : alas dasar

·         Lenggah : duduk

·         Lenggarangan : musang

·         Leres : betul

·         Lumrah : biasa

M

·         Malahan : bahkan

·         Mambet : berbau

·         Mangke : sebentar

·         Mangkene : begini

·         Mangsi : tinta

·         Mangu-mangu : bimbang

·         Maos : membaca

·         Mbalela : membangkang

·         Mbango : warung

·         Mbantah : membantah

·         Mbekta : bawa

·         Mbenjang : besok

·         Mblalak : mata bola

·         Mbobot : bunting

·         Mbrebes mili : bercucuran

·         Mbun : embun

·         Medal : keluar

·         Megatruh :  jenis tembang

·         Mehan : hampir

·         Mejao : merepotkan

·         Mekakat : tidak bisa

·         Mekas : berpesan kepada

·         Mekaten : demikian

·         Meken : berjualan ke pasar

·         Mekeneng : kekar

·         Melaya : berkelana

·         Melih : memilih

·         Melu : ikut

·         Melung : berteriak

·         Memuti : mengingatkan

·         Mendah : betapa

·         Mendel : dia

·         Mendel : diam

·         Mengi : asma

·         Mengkono : begitu

·         Mentheleng : membeliak

·         Menyan : dupa

·         Menyawak : biawak

·         Menyawak : biawak

·         Menyonyo : benjol

·         Mernata : mengatur

·         Mesakake : iba

·         Methel : mudah putus

·         Mewehi : meberi

·         Mider : berkeliling

·         Migunani : berfungsi

·         Mingked : bergeser

·         Mlebet : masuk

·         Mongkok : bangga

·         Mranata : edit

·         Mrantasi : mengatasi

·         Mriki : kemari

·         Muncar : bersinar

·         Mundhut : beli

·         Mustaka : kepala

·         Mususi : cuci beras

N

·         Naming : hanya

·         Nanggel : bertanggung jawab

·         Nanggenah : menyuruh

·         Nangkil : menghadap

·         Nanjangi : menasehati

·         Nanjir : menusuk

·         Nawan : menangkap

·         Nawung : mengumpulkan

·         Nayogyani : menyetujui

·         Nayom : mengajak

·         Nebak : menubruk

·         Nebda : berkata

·         Nedha : makan

·         Nekani : mengikuti

·         Nekoni : mendatangi

·         Neksihaken : menyisakan

·         Nelahi : menyinari

·         Nembe : barusan

·         Nerangake : jabar

·         Nesu : marah

·         Ngabekti : berbakti

·         Ngadoh : menjauh

·         Ngagem : memakai

·         Ngajeng : depan

·         Ngangkal : bantah

·         Ngangremi : mengerami

·         Ngangsi : sampai

·         Ngaso : istirahat

·         Ngeboti : cenderung

·         Ngganda : tercium

·         Ngibadah : ibadah

·         Nglirwakake : mengabaikan

·         Ngrampas : jabal

·         Nistha : aib

·         Niyaga : gamelan

·         Njingglang : cerak

·         Njuleg : curam

·         Nugraha : anugerah

·         Nyedot : isap

O

·         Obah : gerak

·         Obong : bakar

·         Oleh : dapat

·         Omah : rumah

·         Ombe : minum

·         Omong : berbicara

·         Ora : tidak

P

·         Pacawis : upacara

·         Pacoban : cobaan

·         Pacul : cangkul

·         Pados : cari

·         Palsapah : filsafat

·         Pameran : eksposisi

·         Pamiyarsa : pendengar

·         Pancingen : panas dalam

·         Pandung : pecuri

·         Pang : dahan

·         Pangkas : cukur

·         Pangrasa : emosi

·         Panjenengan : anda

·         Pareng : boleh

·         Pariworo : iklan

·         Pasiksa : siksa

·         Pawon : dapur

·         Pendhapa : bangsal

·         Penguk : bau

·         Penjenengan : engkau

·         Perjurit : balatentara

·         Peru : empedu

·         Piguna : faedah

·         Pikantuk : dapat

·         Pingin : ingin

·         Pinisepuh : datuk

·         Pitados : yakin

·         Pitenah : fitnah

·         Piwales : balasan

·         Piyambakipun : beliau

·         Plembungan : balon

·         Plester : lantai semen

·         Podo : identik

·         Potret : foto

·         Prajanjen : akad

·         Prawan : gadis

·         Punapa : apa

·         Pundhutaken : ambilkan

·         Pungkasane : akhirnya

Q

·         -

R

·         Radin : datar

·         Rah : darah

·         Rame : ramai

·         Rangen : kutu air

·         Rasukan : baju

·         Rasukan : busana

·         Rayi : adik

·         Reca : arca

·         Rempela : empela

·         Renggangan : celah-celah

·         Rerenggan : dekorasi

·         Riwe : keringat

·         Rombengan : barang bekas

·         Ron : daun

·         Rumiyin : dahulu

S

·         Sabda : firman

·         Sae : elok

·         Sakadhare : ala kadarnya

·         Sakderengipun : sebelumnya

·         Sakmadyo : wajar

·         Salaman : jabatan

·         Salira : diri

·         Salira : gerak

·         Samparan : kaki

·         Sampeyan : kamu

·         Sanes : bukan

·         Sanget : sangat

·         Sare : tidur

·         Sareng : bareng

·         Saresmi : ancuk

·         Sawanci : sewaktu

·         Sayah : capek

·         Sebrat  : buang

·         Seda : mati

·         Sedanten : semua

·         Sedhep : enak

·         Sedherek : famili

·         Segawon : anjing

·         Sekak : catur

·         Sekawan dasa : empat puluh

·         Selangkung : dua puluh lima

·         Selera : citarasa

·         Senajan : walaupun

·         Sendhang : danau

·         Sepah : cerih

·         Sepahan : ampas

·         Sepantar : sebaya

·         Sesorah : ceramah

·         Sesupe : cincin

·         Setri : wanita

·         Sigar : belah

·         Siram : mandi

·         Subasita : etika

·         Suing : taring

·         Sujen : cocok

·         Sumbuken : sejenis penyakit kulit di kepala

·         Sumringah : ceria

·         Sungu : cula

·         Supados : supaya

·         Suwarga : firdaus

T

·         Tabuh : jam

·         Taken : Tanya

·         Taksih : masih

·         Tambahan : ekstra

·         Tambur : drum

·         Tatu : cidera

·         Teges : arti

·         Telas : habis

·         Tinimbang : dari pada

·         Tiyang : orang

·         Tlatah : wilayah

·         Tlesih : akurat

·         Tosan : besi

·         Tresna : asih

·         Tritisan : emper

·         Tumuju : mengarah

·         Turas : air seni

U

·         Ucal : dicari

·         Ukara : kalimat

·         Ulap : mengusap

·         Uler : ulat

·         Umbel : ingus

·         Umob : mendidih

·         Umpama : ibarat

·         Umpama : misal

·         Umpami : andai kata

·         Umpluk : busa

·         Undang : panggil/memanggil

·         Unggah-ungguh : adab

·         Untu : gigi

·         Urik : curang

·         Urip : hidup

·         Uwoh : berbuah

V

·         Vas : tempat bunga

·         Vila : rumah peristirahatan

·         Vitamin : zat penting untuk tubuh

W

·         Wacana : bacaan

·         Wadhag : fisik

·         Wadhah kinang : cerana

·         Wakul : bakul nasi

·         Wandu : banci

·         Waos : baca

·         Warak : badak

·         Wartos : berita

·         Wasuh : basuh

·         Wayah : cucu

·         Wayu : basi

·         Wedhal : waktu

·         Wedhus gibas : biri-biri

·         Wegah : enggan

·         Welas asih : belas kasih

·         Weling : amanat

·         Wengi : malam

·         Weton : edisi

·         Wewayangan : bayangan

·         Wewengkon : daerah

·         Wicaksana : bijaksana

·         Wilah : sibak

·         Wingi : kemarin

·         Wingking : belakang

·         Wingking : belakang

·         Wingu : bingkai

·         Winih : bibit

·         Wiwit : mulai

·         Wlirang : belerang

·         Wong manca : pendatang

·         Wonten : ada

·         Wos : beras

·         Wulan : bulan

·         Wulung : elang

·         Wungkuk : bongkok

·         Wungu : bangun

·         Wuragil : bontot

·         Wurung : batal

·         Wuta : buta

X

·         -

Y

·         Ya : mengatakan

·         Yaiku : artinya

·         Yakne : mungkin

·         Yakuwi : yaiku

·         Yen : apabila

·         Yen : jika

·         Yuswa : umur

·         Yuyu : kepiting

Z

·         Zaman : masa

·         Zam-zam air mata Mekah

·         Ziarah : kunjungan ke makam